پهنه بندی پتانسیل خطر زمین لغزش در جنوب خلخال، استان اردبیل

منطقه کلور در جنوب خلخال یکی از پرپتانسیل ترین مناطق ایران نسبت به ناپایداری دامنه ای است . این منطقه با متوسط 10/15 درصد سطحی از ناپایداری های دامنه ای بمنظور سنجش کارائی روشهای مختلف پهنه بندی خطر زمین لغزش در این تحقیق انتخاب شده است . در ابتدا نقشه پراکندگی ناپایداری های دامنه ای در محدوده ای مطالعاتی بر مبنای بررسی عکسهای هوائی (1:20,000) و انجام بازدیدهای صحرائی تهیه گردید. در بررسی حاضر این منطقه بر مبنای شبکه بندی منظم 2420 واحد مربع شکل به طول ضلع 500 متر تقسیم بندی گردیده است و براساس چهار روش تحلیلی مختلف چهار نقشه پهنه بندی خطر لغزش تهیه و مقایسه گردیده اند. به منظور بدست آوردن میزان خطر ناپایداری دامنه ای در هر یک از واحدهای شبکه پارامترهای جنس مصالح (لیتولوژی)، مقدار شیب ، طول راه و رودخانه، طول گسل، مقدار رطوبت نسبی، و شدت بارندگی و زلزله بکار گرفته شده اند و بر مبنای روندی یکسان مقادیر خطر محاسبه شده در هر یک از روشها به شش رده بی خطر، بسیار کم خطر، خطر متوسط، خطر زیاد و خطر بسیار زیاد تقسیم بندی گردیده است . اولین روش وزن دهی به پارامترها بر اساس مطالعات مشابه قبلی انجام شده است ، در دومین روش با توجه به نقشه پراکندگی زمین لغزشهای منطقه با اصلاح روش وزن دهی و رده بندی پارامترهای لیتولوژی، شیب و طول راه و رودخانه نقشه خطر اصلاح شده تهیه گردیده است . سومین نقشه خطر بر مبنای روش ارزش اطلاعاتی و چهارمین نقشه خطر بر مبنای وزن دهی بینا و اصلاح رابطه اصلی خطر (بکار گرفته شده در روش اول و دوم) بدست آمده اند. نقشه های پهنه بندی خطر زمین لغزش بدست آمده، بر مبنای روند صعودی درصد سطحی ناپایداری با افزایش رده خطر و همچنین بر مبنای ضریب همبستگی، بین زوج مرتبهای مقدار خطر-درصد سطحی لغزشی در هر واحد مورد مقایسه قرار گرفته اند. نتایج مقایسه این نقشه ها نشانگر آنست که سه نقشه دوم، سوم و چهارم برای جدایش رده های بی خطر و بسیار کم خطر از رده های خطر زیاد و بسیار زیاد مناسبند و نقشه های سوم و چهارم در تفکیک کلیه رده های خطر از یکدیگر بنحو بسیار مناسبی عمل نموده اند. ضریب همبستگی زوج مقادیر خطر-درصد سطحی ناپایدار به ترتیب از روش اول تا چهارم از 0/07 تا 0/30 افزایش می یابد، لذا روش چهرم در مقایسه با دیگر روشهای بکار گرفته شده از صحت بالاتری برخوردار است .